SALVIAL.ADAÇAYI

SALVIAL. - ADAÇAYI

Bilimsel Betim:

Otsu, odunsu veya çalımsı çokyıllıklar, nadiren ikiyıllık veya biryıllık, sıklıkla belirgin hoş kokulu. Gövdeler dik veya sürünücü, salgılı, salgısız veya tüysüz. Yapraklar bölünmemiş, lirat veya derin teleksi. Çiçekdurumu çeşitli şekillerde talkım halinde. Yalancı çevrel çiçekdurumları (vertisillasterler) (l−)2−10(−40)-çiçekli, aralıklı veya sık. Çanak çansı, huni şeklinde veya tüpsü, iki dudaklı; üst dudak üçdişli, tamamen veya neredeyse düz; alt dudak iki dişli; meyvede çanaklar hafifçe veya belirgin genişlemiş ve daha sonra zarsı. Taçlar beyaz, sarı, pembe, mavi veya menekşe, iki dudaklı; üst dudak düz ilâ oraksıya kadar, alt dudak geniş içbükey orta lop ve iki küçük yan loptan oluşan 3-loplu; tüp düz veya kıvrık, içi çukurlu, veya göbekli, halkalı veya değil, pulcuklu veya değil. Sitamenler 2, kısa filamentli ve ± kısa veya çok daha uzun bağlayıcı dokulu (konektif), üstte verimli bir tekalı, ve alt ucunda, hem küçülmüş verimli veya neredeyse verimli tekalı [sitamen tip A] hem de çeşitli şekillerde verimsiz dokulu [sitamen tip B]; sitamenler normalde filament ve konnektifin bağlandığı yerde kulakçıklı ve nadiren yok [sitamen tip C]; verimsiz sitamenler (sitaminotlar, arkadaki sitamen çiftleri) daima mevcut, küçük. Sitilus 2-loplu. Fındıkçıklar tüysüz, yumurtamsı, üçköşeli, neredeyse dairesele kadar, sıklıkla ıslandığında müsilaj üretir.

Kaynak:

Hedge IC (1982). Salvia L., Şu eserde: Davis PH (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, Edinburgh, 7: 400.

Halk Betimi:

Otsu, odunsu veya çalımsı çokyıllıklardan, nadiren ikiyıllık veya tekyıllık bitkilerden oluşan bu cins ülkemizde “adaçayı” ismiyle bilinir ve Orta ve Güney Amerika, Orta ve Doğu Asya ve Akdeniz bölgesinde doğal olarak yetişir. Dünya üzerinde yaklaşık olarak 986 türü bulunan bu cinsin ülkemizde 99 türü (106 takson) bulunur. Beyaz, sarı, pembe, mavi ya da menekşe renklerde çiçeklere sahip gösterişli bitkilerdir. Adaçayı türleri aromatik uçucu yağlar salgılar. Bazı türleri halk tıbbında kullanılırken bazı türlerin ise çayı yapılarak içecek olarak tüketilir.

Kaynaklar:

Anonim 1 (2016). https://en.wikipedia.org/wiki/Salvia, Erişim Tarihi: 17.02.2016.

Anonim 2 (2016). http://www.theplantlist.org/1.1/browse/A/Lamiaceae/Salvia/, Erişim Tarihi: 17.02.2016.

Celep F, Kahraman A (2012). Salvia L., Şu Eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (edlr.), Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul, s. 575–584.