Salvia tomentosaMill. Şalba

Salvia tomentosaMill. - Şalba

Bilimsel Betim:

Çokyıllık, küme teşkil eden odunsu ot. Gövdeler 1 metreye kadar, sert yapılı dik, dörtköşeli, sıklıkla yukarıda dallanmış, salgısız-kaba tüylü ve sapsız salgı bezeli (nadiren yukarıda baş şeklinde salgı tüylü). Yapraklar basit, dar dikdörtgensi ilâ yumurtamsıya kadar, 2−11 × 0,8−5 cm, tabanda yuvarlaklaşmış ilâ yüreksiye kadar (çok nadiren küçük taban lopçuklarıyla), dümdüz ilâ kütdişliye kadar; yaprak sapı 1,7−5,5 cm. Yalancı çevrel çiçekdurumları (vertisillasterler) 4−10-çiçekli, aralıklı veya yukarıda yoğun. Bırakteler genişçe yumurtamsı, 5−8 × 4−8 mm, dökülücü; bırakteoller mevcut. Çiçek sapları 5−10 mm. Çanak ± tüpsü, , 12−16 mm, meyvede 14−18 mm’ye kadar büyüyen, genellikle menekşe renginde, cılız tüylü ilâ ülgerliye kadar, baş şeklinde salgılı tüyler mevcut veya yok; üst dudak kısa üçdişli. Taç leylak ilâ mora kadar veya beyaz, yaklaşık. 25−30 mm; tüp düz, 18−22 mm, tamamlanmamış halkalı; üst dudak düz. Sitamenler A tipte. Fındıkçıklar yuvarlak üçköşeli, ± küresel, 3,5 × 3,2 mm.

 

Çiçeklenme zamanı: Nisan−Ağustos(−Eylül).

Habitat (yaşam ortamı): Sıklıkla kızılçam (Pinus brutia L.) ve karaçam (Pinus nigra L.) ormanı, tüylü meşe (Quercus pubescens Willd.) ormanı, makide, kireçtaşı veya volkanik yamaçlarda, 90−2000 m.

 

Kaynak:

Hedge IC (1982). Salvia tomentosa Miller, Şu eserde: Davis PH (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, Edinburgh, 7: 414.

Halk Betimi:

Ülkemizde “şalba” ismiyle bilinen bu tür, Balkanlar, Türkiye, Kırım, Lübnan, Suriye ve Ermenistan’da doğal olarak yetişir. Beyaz veya leylak-mor renkte çiçeklere sahip, 55 cm’ye kadar boylanabilen çokyıllık yarıçalımsı bir bitkidir. Nisan ve Eylül ayları arasında çiçek açar ve kızılçam (Pinus brutia L.) ve Karaçam (Pinus nigra L.) ormanı, tüylü meşe (Quercus pubescens Willd.) ormanı, maki ve kireçtaşı ve volkanik yamaçlarda yetişir. Yaprakları bitkisel çay yapmak için kullanılır.

 

Kaynaklar:

Anonim 1 (2016). http://www.pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Salvia+tomentosa, Erişim Tarihi: 17.02.2016.

Anonim 2 (2016). http://www.tubives.com/index.php?sayfa=1&tax_id=8037/, Erişim Tarihi: 17.02.2016.

Celep F, Kahraman A (2012). Salvia L., Şu Eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (edlr.), Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul, s. 575–584.