Salvia sclareaL. Paskulak

Salvia sclareaL. - Paskulak

Bilimsel Betim:

İkiyıllık veya kısa-yaşamlı çokyıllık, dik, oldukça kaba dörtköşeli gövdeleri 1 m’ye kadar, üstte çok dallanmış, altta havlı ilâ tüylüye kadar, üstte salgı bezeli. Yapraklar basit, genişçe yumurtamsı ilâ yumurtamsı-dikdörtgensiye kadar, yaklaşık 8−14 × 5−10 cm, yüreksi, havlı, kütdişli-kemirikli, yaprak sapı 3−9 cm. Çiçekdurumu bileşik salkımlı, çok-çiçekli; yalancı çevrel çiçekdurumları (vertisillasterler) 2−6-çiçekli, aralıklı. Bırakteler ± belirsiz, çiçekler pembe ilâ leylağa kadar, zarsı, yumurtamsı, sipsivri, 15−35 × 10−25 mm. Çiçek sapları 2−3 mm, dik-yayık. Çanak yumurtamsı-çansı, yaklaşık 10 mm ilâ meyvede 13 mm’ye kadar, az pürüzlü, sapsız salgı bezeli; üst dudak üçdişli, mukronat. Taç leylak üst dudaklı ve krem renginde alt dudak 20−30 mm; tüp aniden göbekli, pulcuklu; üst dudak oraksı. Sitamenler B tipinde. Fındıkçıklar yuvarlaklaşmış üçköşeli, 3 × 2 mm.

 

Çiçeklenme zamanı: Mayıs−Ağustos.

Habitat (yaşam ortamı): Volkanik (püskürük) kayaç yamaçları, karışık yaprak döken ve kozalaklı ormanlar, şistli bayırlar, tarlalar, yol kenarları, 0−2000 m.

 

Kaynak:

Hedge IC (1982). Salvia sclarea L., Şu eserde: Davis PH (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, Edinburgh, 7: 438−439.

Halk Betimi:

Ülkemizde “paskulak” olarak bilinen bu tür, Kuzey Akdeniz Havzasında, Kuzey Afrika ve Orta Asya'nın bazı bölgelerinde doğal olarak yetişir. Leylak veya krem rengi çiçeklere sahip, 100 cm’ye kadar boylanabilen ikiyıllık veya kısa-yaşamlı çokyıllık otsu bir bitkidir. Mayıs ve Ağustos ayları arasında çiçek açar ve volkanik (püskürük) kayaç yamaçları, karışık yaprak döken ve kozalaklı ormanlar, şistli bayırlar, tarlalar ve yol kenarlarında yetişir. Tohumları gözdeki yabancı nesneleri temizlemek için kullanılan mukusumsu bir maddeye sahiptir. Bitkiden elde edilen damıtılmış esanslı yağ parfümlerde kullanılır. Aromaterapide, bu bitkinin esansiyel yağları kaygı ve korku, adet öncesi sendromlar ve kramplar gibi sıkıntıları gidermek ve uykusuzluğa yardımcı olmak için kullanılır.

 

Kaynaklar:

Anonim 1 (2016). https://en.wikipedia.org/wiki/Salvia_sclarea, Erişim Tarihi: 17.02.2016.

Anonim 2 (2016). http://www.pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Salvia+sclarea/, Erişim Tarihi: 17.02.2016.

Celep F, Kahraman A (2012). Salvia L., Şu Eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (edlr.), Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul, s. 575–584.