RANUNCULUSL. - DÜĞÜNÇİÇEĞİ
Bilimsel Betim:
Biryıllık veya çokyıllıklar, gövdeli, sıklıkla usareli otsu bitkiler, karasal veya sucul. Çiçekler ± bileşik salkım veya tek, sarı, kırmızı veya beyaz. Yapraklar almaşlı, sıklıkla tabanda. Çiçek örtüsü iki sıralı, dış segmentler çanakyapraksı (çanakyapraklar), içteki segmentler taçyapraksı (taçyapraklar). Çanakyapraklar genellikle 3 veya 5, genellikle meyvede dökülücü. Taçyapraklar genellikle 5 veya daha çok, tabana doğru balözlü-çukurcuk taşıyan, sıklıkla pullar tarafından korunan. Sitamenler genellikle çok sayıda. Karpeller az ilâ çok sayıda. Kapçıklar (meyveler) az ilâ çok sayıda, genellikle kalıcı, sitilus (gaga) tüysüz.
Kaynak:
Davis PH (1965). Ranunculus L., Şu eserde: Davis PH (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, Edinburgh, 1: 146.
Halk Betimi:
Çokyıllık veya tekyıllık otsu bitkilerden oluşan bu cins ülkemizde “düğünçiçeği” olarak bilinir. Çoğunlukla ılıman ve soğuk bölgelerde ve tropikal dağlarda bulunur. Cins ismi olan “Ranunculus” kelimesi Latince’de “küçük kurbağa” anlamına gelmektedir. Bu isim, büyük bir olasılıkla bu cinse ait birçok türün kurbağalar gibi su kenarlarında yaşamalarından dolayı verilmiştir. Dünyada yaklaşık olarak 413 türü bulunan bu cinsin ülkemizde 85 türü (114 takson) bulunur. Bu cinsin tüm üyeleri zehirli glikozitler içerir. Büyük miktarlarda alındığında tükürük salgısının artmasına, ağız iltihabı ve karın ağrısına sebep olur ve kasılmalar arttıkça ölüme kadar götürebilir. Yapraklarında bulunan zehirli su, hassas derilerde kabarcıklara sebep olabilir, fakat siğilleri iyileştirmek için yapraklarından çıkan su kullanılmıştır. Bazı Ranunculus türlerinde bulunan “protoanemonin” ve “anemonin” maddeleri ateşli hastalıklar, romatizma ve iltihaplı kızarıklarda Asya’da geleneksel tıpta kullanılmıştır.
Kaynaklar:
Anonim 1 (2016). https://en.wikipedia.org/wiki/Ranunculus/, Erişim Tarihi: 05.05.2016.
Anonim 2 (2016). http://montana.plant-life.org/genera/Ranunculus.htm/, Erişim Tarihi: 05.05.2016.
Anonim 3 (2016). http://www.theplantlist.org/1.1/browse/A/Ranunculaceae/Ranunculus/, Erişim Tarihi: 05.05.2016.
Anonim 4 (2016). https://gobotany.newenglandwild.org/search/?q=ranunculus/, Erişim Tarihi: 05.05.2016.
Doğan Güner E (2012). Ranunculus L., Şu eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (edlr.), Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul, s. 780−786.
