ORNITHOGALUM L.AKYILDIZ

ORNITHOGALUM L. - AKYILDIZ

Bilimsel Betim:

Soğanlı çokyıllıklar, bazen sürgünlü veya soğancıklı. Sıkapoz genellikle belirgin, bazen ± yok. Yapraklar tabanda, yatay ya da dik, üst yüzü beyaz çizgili ya da değil. Çiçekler genellikle 5 ya da daha fazla, yalancı şemsiye veya silindirik salkımlarda belirgin bırakteli, nadiren (l−)2−3 birlikte. Çiçek örtüsü segmentleri genellikle içte beyaz, daha nadir olarak soluk sarı, dışta beyaz ve yeşil şeritli ya da nadiren tamamen beyaz. Sitamenler 6, filamentler genellikle basit, sırttan bağlı, aşağıda genişlemiş, çok nadiren kanatlı ve üst kısma yakın dişli. Anterler oynak. Yumurtalık küremsi, yeşil, sarımsı veya morumsu-siyah. Meyve ters konik bölmeli kapsül, genellikle 3 ya da 6 köşeli, bazen kanatlı. Tohumlar çok sayıda, düzensiz, küremsi ya da yassı.

Kaynak:

Cullen J (1984). Ornithogalum L., Şu eserde: Davis PH (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, Edinburgh, 8: 227.

Halk Betimi:

Ülkemizde “akyıldız” ismiyle bilinen bu cins Güney Avrupa, Türkiye, Kafkasya ve Güney Afrika’da doğal olarak yetişir. Dünyada yaklaşık 190 türü bulunan bu cinsin ülkemizde 61 türü (62 takson) bulunur. Eski Fransızcada “Ornithogalum” veya “Ornitogalon” kelimesi “ornithos (kuş)” ve “gala (süt)” olmak üzere iki Yunanca sözcükten türetilmiştir ve bu ismin verilmesinin çiçeklerin beyaz rengiyle ilişkili olduğu düşünülmektedir. Genellikle beyaz renkli yıldız şeklinde çiçek kümeleri taşıyan, soğanlı, çokyıllık ve otsu bitkilerdir. Bazı türleri kesme çiçekçilikte veya bahçe süs bitkisi olarak kullanılmaktadır. Bu cinsteki bazı türler zehirlidir ve özellikle otlayan hayvanlarda ölümcül olabildiği bilinmektedir, diğerleri ise yenilebilir ve sebze olarak kullanılır. Soğanları toksik alkaloidler ve kardenolitler içerir.

Kaynaklar:

Anonim 1 (2016). https://en.wikipedia.org/wiki/Ornithogalum, Erişim Tarihi: 21.02.2016.

Anonim 2 (2016). http://www.theplantlist.org/1.1/browse/A/Asparagaceae/Ornithogalum/, Erişim Tarihi: 21.02.2016.

Uysal T (2012). Ornithogalum L., Şu eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (edlr.), Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul, s. 100–104.