Verbascum bithynicumBoiss. Koca sığırkuyruğu

Verbascum bithynicumBoiss. - Koca sığırkuyruğu

Bilimsel Betim:

İkiyıllık, 100−150 cm ± grimsi- kaba tüylü ilâ kısa havlıya kadar, sıklıkla tüysüze yakın. Gövde gürbüz, silindirik, çizgili veya az derin köşeli, dallanmış. Taban yaprakları sapsız veya neredeyse sapsız, tersyumurtamsı-dikdörtgensi, 15−55 × 5−17 cm, kaba kütdişli veya iki kez kütdişli-dişli veya hafifçe loplu, tabanda kamamsı; üst yapraklar yumurtamsı, yüreksi veya dairesel kütdişçikli. Çiçekdurumu dallanmış, dikdörtgensi-yumurtamsı bileşik salkım halinde, (1−)2−7 çiçekten oluşan ± yoğun kümeli. Alt bırakteler yumurtamsı, sipsivri, dişçikli, üsttekiler mızraksı ilâ şeritsiye kadar, dümdüz. Çiçek sapları 2−15 mm; bırakteoller çok küçük. Çanak 2,5−4 mm, beyaz-kaba tüylü ve ± salgılı, loplar dikdörtgensi-mızraksı ilâ yumurtamsı-dikdörtgensiye kadar, sivri veya mukronat. Taç sarı, 10−20 mm çapında, hafifçe şeffaf bezeler mevcut ya da yok, dış yüzeyi yıldızsı-kaba tüylü. Sitamenler 5, anterler böbreksi, filamentler anterlere doğru morumsu-leylak yünlü, 2 öndeki tüysüz konektifli. Kapsül 4−6 × 3−4 mm, yumurtamsı ilâ genişçe yumurtamsıya kadar, yıldızsı-kaba tüylü.

Çiçeklenme zamanı: Mayıs−Eylül

Habitat (yaşam ortamı): Meralar, yol kenarları, kozalaklı ve yaprak döken ormanlar, 10−1400 m.

Kaynak:

Huber-Morath A (1978). Verbascum bithynicum Boiss. & Kotschy, Şu eserde: Davis PH (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, Edinburgh, 6: 545.

Halk Betimi:

Ülkemizde “koca sığırkuyruğu” olarak bilinen bu tür Türkiye’nin endemik bitkilerinden biridir. Sarı çiçeklere sahip, 150 cm’ye kadar uzayabilen ikiyıllık otsu bir bitkidir. Bitkiler ilk yılında rozet yaprakları, sonraki sezonda da gövdeleri oluşturur. Gövde üzerindeki yapraklar sarmal dizilişlidir. Genellikle meralar, yol kenarları, kozalaklı veya yaprak döken ormanlarda yetişir.

Kaynaklar:

Huber-Morath A. (1978). Verbascum bithynicum Boiss., Şu eserde: Davis, P.H. (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Edinburgh University Press. Edinburgh, 6: 545.

Karavelioğulları F A (2012) Verbascum L., Şu eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (edlr.), Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul, s. 850–870.