Clinopodium grandiflorum (L.) Kuntze (= Calamintha grandiflora (L.) Moench) Kaba Fesleğen

Clinopodium grandiflorum (L.) Kuntze (= Calamintha grandiflora (L.) Moench) - Kaba Fesleğen

Bilimsel Betim:

Gövdeler 15−60 cm, yükselici ilâ dike kadar, sıklıkla salgılı, seyrek veya yoğun yayık-cılız tüylü. Yapraklar yumurtamsı ilâ eliptiğe kadar, 25−60(−70) × 16−40 cm, tabanda kamamsı ilâ neredeyse kesiğe kadar, seyrek veya yoğun yayık-cılız tüylü, damarlar dallanmaksızın kenarlara ulaşan, belirgin şekilde dişli ilâ testeredişliye kadar (her yüzeyde 7−12 çift). Yalancı çevrel çiçekdurumları (vertisillasterler) 3−7, ± aralıklı, 2−11-çiçekli, neredeyse şemsiye, çiçekdurumu sapları belirgin. Bırakteoller eliptik ilâ mızraksı-bizsiye kadar, 2,5−5 mm. Çanak iki dudaklı, 11-damarlı, 9−14 mm; tüp hafifçe geriye kıvrık, çok seyrek tüylü, tüyler boğazın tepesinde seyrek ve taşkın; üst dişler geriye geriye kıvrık, 1,5−2,5 mm; alt dişler 3−5,5 mm, uzun-kirpikli. Taç soluk veya morumsu pembe ilâ kırmızıya kadar, büyük, 25−42 mm.

 

Çiçeklenme zamanı: Haziran−Ekim.

Habitat (yaşam ortamı): Nemli ve gölgeli alanlar, ormanlar ve çalılıklarda, sıklıkla kireçtaşı üzerinde, 300−2450 m.

 

Kaynak:

Leblebici E (1982). Calamintha grandiflora (L.) Moench, Şu eserde: Davis PH (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, Edinburgh, 7: 324.

Halk Betimi:

Ülkemizde “kaba fesleğen” olarak bilinen bu tür, Güney Avrupa ve Türkiye’de doğal olarak yetişir. Soluk, morumsu pembe veya kırmızı renkte çiçeklere sahip, 60 cm’ye kadar boylanabilen çokyıllık otsu bir bitkidir. Haziran ve Ekim ayları arasında çiçek açar ve nemli ve gölgeli alanlar, ormanlar ve çalılıklarda, sıklıkla kireçtaşı üzerinde yetişir. Yemeklerde baharat olarak kullanılmasının yanı sıra, bitkisel tedavi amaçlı olarak yaralar ve kramplar için de kullanılır.

 

Kaynaklar:

Anonim 1 (2018). https://en.wikipedia.org/wiki/Calamintha_grandiflora, Erişim Tarihi: 06.02.2018.

Anonim 2 (2018). https://pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Calamintha+grandiflora, Erişim Tarihi: 06.02.2018.

Dirmenci T (2012). Clinopodium L., Şu eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (edlr.), Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul, s. 550–553.