MENTHAL. - NANE
Bilimsel Betim:
Çokyıllık (nadiren biryıllık) nemli alanların otları, sürünücü rizomlu. Yapraklar basit, karakteristik kokulu epidermal salgılı. Çiçekler erdişi veya dişiler aynı (ginomonoik: yumurtalık tek evcikli) veya ayrı (ginodioik: yumurtalık iki evcikli) bitkilerde, genellikle yoğun çok-çiçekli bırakteli yalancı çevrel çiçekdurumları (vertisillasterler) içinde. Bırakteler yapraklara benzer, veya indirgendiğinde vertisillasterler yoğun ve uzun başak benzeri veya baş şeklinde çiçekdurumu oluşturacak şekilde sıkışır. Bırakteoller küçük. Çanak aktinomorf veya neredeyse iki dudaklı, tüpsü veya çansı, 10−13-damarlı, neredeyse eşit veya eşit olmayan 5 dişli. Taç zayıfça 2-dudaklı, neredeyse eşit dört loplu, üst lop daha geniş, genellikle derin girintili, tüp çanaktan daha kısa. Sitamenler 4, neredeyse eşit, divergent (birbirinden uzaklaşan) veya üst dudağın altında yükselici, taçtan taşan (sitamenler indirgendiği veya tamamen yok olduğu dişi çiçekler ve çoğu hibritler hariç). Fındıkçıklar pürüzsüz, çukurcuklu, ağımsı veya az buruşuk.
Kaynak:
Harley RM (1982). Mentha L., Şu eserde: Davis PH (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, Edinburgh, 7: 384.
Halk Betimi:
Çokyılllık ve nadiren tekyıllık otsu bitkilerden oluşan bu cins ülkemizde “nane” ismiyle bilinir ve Avrupa, Asya, Afrika, Avustralya ve Kuzey Amerika’ya kadar uzanan, neredeyse tüm dünya üzerinde bir yayılışa sahiptir. Dünyada yaklaşık 42 türü bulunan bu cinsin ülkemizde 10 türü (13 takson) bulunur. Beyazdan mor tonlara kadar çiçeklere sahiptirler. Taze veya kurutulmuş yaprakları taze ve aromatik bir tada sahiptir ve çay, içecek, jöle, şurup, şeker ve dondurma yapmımında kullanılırlar. Karakteristik aromalarını ve lezzetlerini veren maddeler, nefes tazeleyiciler, içecekler, antiseptik ağız çalkalama maddeleri, diş macunu, sakız, tatlılar ve şekerler için tatlandırıcı olarak kullanılan mentol ve pulegon (esansiyel yağ) maddeleridir. Geleneksel halk tıbbında, mide ağrısı ve göğüs ağrıları tedavisinde, özellikle limon ve zencefil ile birlikte soğuk algınlığı tedavisinde kullanılırlar.
Kaynaklar:
Anonim 1 (2016). https://en.wikipedia.org/wiki/Mentha, Erişim Tarihi: 14.02.2016.
Anonim 2 (2016). http://www.theplantlist.org/1.1/browse/A/Lamiaceae/Mentha/, Erişim Tarihi: 14.02.2016.
Dirmenci T (2012). Mentha L., Şu eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (edlr.), Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul, s. 561–562.
.JPG)