IRISL. - SÜSEN
Bilimsel Betim:
Rizomlu ya da soğanlı. Gövde ± kaybolmuş ya da iyi-gelişmiş. Yapraklar çoğunlukla tabanda, yassı, iki sıra halinde örtüşen, oluksu, 4-köşeli ya da ± silindirik. Bırakteler ve bırakteoller (çoğu yazara göre ‘sıpata kapakları) kısmen ya da tamamen zarsı ya da otsu, bazen yaprak-benzeri. Çiçekler sapsız ya da kısa saplı, tek ya da birkaç çiçekli talkım çiçekdurumları şeklinde. Çiçek örtüsü segmentleri 6, kısa veya iyi gelişmiş tüp şeklinde tabanda birleşik, iki biçimli, dıştaki 3 segment (dış tepal) genellikle tüysüz veya sakallı neredeyse dik tırnaklı, yayık veya geriye kıvrık laminalı (ayalı), lamina sıklıkla orta ibikle ve ‘özel şekilli bir leke’ ile zıt renkte donatılmış; içteki 3 segment (iç tepal) dik, yayık ya da aşağı kıvrık, iyi-gelişmiş ve ± dış segmentlerle eşit ilâ indirgenmişe kadar, bazen setaya (kıla) indirgenmiş. Anterler 3, dış segmentlerle karşılıklı, dışa dönük. Sitilus dalları 3, taçyaprağa benzer, her dal bir sitamen ve dış segmentin tırnağı üstünde kavisli (kemerli), uçta iki loplu; sitigma her sitilusun eksenden uzak kısmında zarsı kanat şeklinde. Tohumlar çok sayıda, bazen arilli.
Kaynak:
Mathew B (1984). Iris L., Şu eserde: Davis PH (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, Edinburgh, 8: 382.
Halk Betimi:
Rizomlu (köksaplı) veya soğanlı çokyıllık çiçekli bitkilerden oluşan bu cins ülkemizde “süsen” ismiyle bilinir ve Avrupa'dan Asya'ya ve Kuzey Amerika genelinde, ılıman Kuzey Yarımküre’de yayılış gösterir. Dünyada 362 türü bulunan bu cinsin ülkemizde 50 türü (56 takson) bulunur. “Iris” kelimesi Yunanca’da “gökkuşağı” anlamına gelir ve aynı zamanda Yunan mitolojisinde gökkuşağı tanrıçası “Iris”in adıdır. Süsenlerin birçok kültür çeşidi ve doğal türleri evlerde ve botanik bahçelerinde süs bitkisi olarak yaygın olarak yetiştirilmektedir.
Kaynaklar:
Anonim 1 (2016). https://en.wikipedia.org/wiki/Iris_(plant)#Distribution_and_habitat/, Erişim Tarihi: 14.02.2016.
Anonim 2 (2016). http://www.britannica.com/plant/Iris-plant-genus, Erişim Tarihi: 14.02.2016.
Anonim 3 (2016). http://www.theplantlist.org/1.1/browse/A/Iridaceae/Iris/, Erişim Tarihi: 14.02.2016.
Güner A (2012). Iris L., Şu eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (edlr.), Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul, s. 540–535.
.JPG)