ANCHUSAL. - SIĞIRDİLİ
Bilimsel Betim:
Biryıllık, sürünücü ilâ dike kadar, ikiyıllık veya çokyıllık otsu bitkiler; bitkiler sitrigoz tüylü ilâ şişkin-kıllıya kadar tüy örtülü. Yapraklar şeritsi ilâ yumurtamsı-mızraksıya kadar, yaprak kenarı dümdüz ilâ dişliye kadar. Çiçekdurumu terminal, talkım çiçekdurumları genellikle bırakteli, çiçekte iken kısalmış, genellikle meyvede uzamış ve gevşek. Çanak 1/2'sine kadar veya hemen hemen tabana kadar bölünmüş, bazen meyvede büyüyen. Taç hunimsi ilâ borazansıya kadar, sarı, beyaz veya mavi ilâ koyu menekşeye kadar renkli, kıvrık tüplü, aktinomorf veya bazen zigomorf ve kıvrık tüplü; boğaz pulları iyi gelişmiş, ± şeritsi ilâ dikdörtgensiye kadar, fırça tüylü; Sitamenler tüpün ortasının altına veya üstüne bağlı. Sitilus içkin; sitigma top başlı. Fındıkçıklar 4, genellikle ağsı-az buruşuk ve ± tüberküllü, bariz saplı ve kalınlaşmış taban halkalı, dik veya yamukça yumurtamsı tabandan bağlanma izli veya enine böbreksi ve neredeyse karından bağlanma izli.
Kaynak:
Chamberlain DF (1978). Anchusa L., Şu eserde: Davis PH (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, Edinburgh, 6: 388.
Halk Betimi:
Tek yıllık, iki yıllık veya çok yıllık bitkilerden oluşan bu cins ülkemizde “sığırdili” ismiyle bilinir ve Avrupa, Kuzey Afrika, Güney Afrika ve Batı Asya’da yayılış gösterir. Dünyada yaklaşık olarak 37 türü ve ülkemizde 14 türü (21 takson) bulunur. Cinsin karakterleri ailesiyle benzerlik gösterir. Sığırdili tek taraflı çiçek kümelerini içeren trompet şeklindedir. Küçük çiçekleri safir mavisidir ve renklerini uzun süre muhafaza eder. Çiçekleri arılar tarafından çok fazla tercih edilir. Sığırdilinin kökleri anchusin (veya alkanet-kırmızı), yani kırmızı-kahverengi reçineler içerir ve renklendirme maddesi olarak kullanılır. Bu maddeler suda çözünmez fakat alkol, kloroform ve eter içinde çözünebilirler. Sığırdili türleri bazı kelebek ve güve türlerinin larvaları tarafından yiyecek olarakta tüketilir.
Kaynaklar:
Anonim 1 (2015). https://en.wikipedia.org/wiki/Anchusa/, Erişim Tarihi: 22.12.2015.
Anonim 2 (2015). http://www.memidex.com/anchusa/, Erişim Tarihi: 22.12.2015.
Anonim 3 (2015). http://www.theplantlist.org/1.1/browse/A/Boraginaceae/Anchusa/, Erişim Tarihi: 22.12.2015.
Körüklü ST (2012). Anchusa L., Şu eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (edlr.), Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul, s. 223−224.
