Trifolium pratenseL. - Çayır Üçgülü
Bilimsel Betim:
Dik veya yatık çokyıllık bitkiler, 20‒60 cm. Sitipullar yumurtamsı-mızraksı, serbest kısmı belirgin mukronat veya ince uçlu. Yaprakçıklar l,5‒3,0(‒5,0) cm, tersyumurtamsı ilâ genişçe eliptiğe kadar. Çiçekdurumu küremsi ilâ yumurtamsıya kadar, 0,7‒2,2 cm genişliğinde, sapsız veya nadiren saplı, genelde küçülmüş yaprakların sitipulları involukrum şeklinde. Çanak tüpsü çan şeklinde, 10-damarlı yayık-tüylü, nadiren tüysüz; halka şeklindeki kalın tüylü tüpün boğazı açık. Taç kırmızımsı-mor ilâ pembeye kadar, nadiren beyazımsı tonlarda, 13‒18 mm.
Çiçeklenme zamanı: Mayıs‒Eylül.
Habitat (yaşam ortamı): Çayırlıklar, yol kenarları, orman açıklıkları vs., 0‒2300 m.
var. pratense
Gövdeler genellikle 20-40 cm, yoğun yatık-tüylü; yaprakçıklar 1,5‒3,0 cm.
var. sativum
Gövde az çok tüylü veya tüysüz; taç genellikle pembe.
Kaynak:
Zohary M (1970). Trifolium pratense L., Şu eserde: Davis PH (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, Edinburgh, 3: 415.
Halk Betimi:
Ülkemizde “çayır üçgülü” olarak bilinen bu tür, Avrupa, Batı Asya ve Kuzeybatı Afrika’ya özgü bir türdür, fakat dünyada diğer birçok bölgede de ekilmiş veya doğallaşmıştır. Genellikle yem bitkisi olarak yaygın kullanılır ve nitrojenin toprağa bağlanmasında önemli rol oynar ki bu da toprağın verimini arttırır. Bu sebeplerden dolayı ekin alanlarında yeşil (doğal) gübre olarak kullanılır. Bu bitkiden elde edilen birkaç kültür çeşidinin tarımı yapılmaktadır. Amerika ve Avustralya kıtaları dahil çoğu ılıman alanlarda kültür ortamlarından kaçarak doğallaşmıştır. Çayır üçgülü, Danimarka’nın ulusal çiçeği ve Amerika’nın bir eyaleti olan Vermont’un simge çiçeği olarak kabul edilir.
Kaynaklar:
Anonim (2015). https://en.wikipedia.org/wiki/Trifolium_pratense, Erişim tarihi: 05.07.2015.
Keskin M (2012). Trifolium L., Şu eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (edlr.), Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul, s. 488‒498.
Zohary M (1970). Trifolium pratense L., Şu eserde: Davis PH (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, Edinburgh, 3: 415.