.JPG)
.JPG)
.JPG)
Scolymus hispanicus L. - Şevketi Bostan
Bilimsel Betim:
Seyrek örümcekağsı tüylü, ikiyıllık veya çokyıllık, 70 cm’ye kadar uzayan, yoğun şekilde dallanmış, çalımsı piramitsi. Gövde aralıklı dikenli-dişli kanatlı. Yapraklar yumurtamsı ilâ dikdörtgensi-mızraksıya kadar, az teleksi ilâ derinlemesine dişliye kadar, dikenli. İnvolukrum 1−1,5(−2) cm genişliğinde; filariler seyrek havlı, mızraksı, sivri. Taç dış yüzeyinde beyaz tüylü. Pullar (palealar) uçlara doğru daralan. Kapçıklar (meyveler) 3−5 mm. Sorguç 2−4 kıllı.
Çiçeklenme zamanı: Haziran−Ağustos(−Eylül).
Habitat (yaşam ortamı): Atık topraklar, yol kenarları, nadas tarlalar, 0−1600 m.
Kaynak:
Matthews VA (1975). Scolymus hispanicus L., Şu eserde: Davis PH (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, Edinburgh, 5: 624−625.
Halk Betimi:
Ülkemizde “şevketi bostan” olarak bilinen bu tür, Güney Avrupa, Akdeniz bölgesi, Güney Rusya, Kırım ve Kuzey Afrika’da yayılış gösterir. Sarı renkli çiçeklere sahip, 70 cm’ye kadar uzayabilen ikiyıllık veya çokyıllık otsu bir bitkidir. Haziran ile Ağustos ayları arasında çiçek açar, atık topraklar, yol kenarları ve nadas tarlalarda yetişir. Sarı renkli çiçeklere ve dikenli gövde ve yapraklara sahiptir. Şevketibostan birçok ülkede oldukça popüler bir bitki olup yemeklerde ve salatalarda kullanılır. Türkiye'nin ilk patentli bitkisel ilacı olan “lityazol cemil” isimli ilaç bu bitkinin köklerinden Dr. Cemil Şener tarafından 1934’te üretilmiştir. Bu bitkisel ilaç özellikle böbrek taşı tedavisinde kullanılmıştır.
Kaynaklar:
Anonim 1 (2016). https://en.wikipedia.org/wiki/Scolymus_hispanicus/, Erişim Tarihi: 22.01.2016.
Anonim 2 (2018). http://www.khcbaser.com/turkish/kisisel/makale/lityazol.htm, Accessed date: 27.02.2018.
Ekim T (2012). Scolymus L., Şu eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (edlr.), Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul, s. 195.