Orchis purpureaHuds. subsp. purpurea - Hasancık
Bilimsel Betim:
Gürbüz bitki, 40–80 cm, 4–6 yumurtamsı-dikdörtgensi tabana yakın yapraklı, 16 × 6 cm’ye kadar. Başak ± yoğun ve çok çiçekli, çiçekler büyük. Çanakyapraklar küremsi bir külah şeklini oluşturur; tekdüze renkli veya dışında belirgin yoğun koyu kırmızımsı-kahverengi lekeli. Dudak yassı, 20 mm’ye kadar, 3-loplu, beyazımsı veya soluk gülrengi, kırmızımsı-mor sivilce kümelerinden oluşan yoğun benekli; yan loplar şeritsi; orta lop tersyüreksi veya tersyumurtamsı-kamamsı, hafifçe ikiloplu; küçük loplar genişçe baklavamsı, dairemsi veya kesik, düzensiz kütdişçikli, çoğunlukla aralarda dişli. Mahmuz silindirik, ileriye doğru kıvrılmış, neredeyse yumurtalığın yarısı kadar uzunlukta.
Çiçeklenme zamanı: Nisan–Mayıs
Habitat (yaşam ortamı): Orman açıklığı ve yaprakdöken orman kenarları, çalılık, kalkerli topraklar üzerinde, 100–1750 m.
Kaynak:
Renz J & Taubenheim G (1984). Orchis purpurea Hudson, Şu eserde: Davis PH (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, Edinburgh, 8: 521.
Halk Betimi:
Ülkemizde “hasancık” ismiyle bilinen bu tür, Avrupa, Türkiye, Kafkasya ve Kuzey Afrika’da doğal olarak yetişir. Pembe-beyaz çiçekli, 80 cm’ye kadar uzayan çokyıllık otsu bir bitkidir. Toprak altında bulunan yumruları toplanarak ülkemize özgü bir içecek olan salep ve dondurma yapımında kullanılır. Hasancık eğimli ormanlık alanlar, özellikle karışık yaprakdöken/meşe ormanlarında ve nadiren de meralarda büyür, ve kalkerli veya kireçli toprakları tercih eder. Nisan ve Haziran ayları arasında çiçeklenir.
Kaynaklar:
Anonim (2017). https://en.wikipedia.org/wiki/Orchis_purpurea, Erişim Tarihi: 09.05.2017.
Güler N (2012). Orchis L., Şu eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (edlr.), Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul, s. 645–650.