Lotus corniculatusL. Gazalboynuzu

Lotus corniculatusL. - Gazalboynuzu

Bilimsel Betim:

Tüysüz ilâ havlıya kadar çokyıllık, yatık-yükselici, yükselici veya dik, sitolonsuz, gövdeler 50 cm’ye kadar, içi dolu. Yaprakçıklar (ana gövdede) dar mızraksı ilâ mızraksıya kadar, tersmızraksı veya tersyumurtamsı, belirgin yan damarlar yok, değişken boyutlu. Şemsiyeler 1−7-çiçekli, çiçekdurumu sapları üzerinde taşıyıcı yapraklardan daha uzun. Bırakteler genellikle 3, dar ve kısa, neredeyse çanakla aynı uzunlukta. Çiçekler (7−)9−13(−15) mm. Çanak neredeyse çansı, tüpün yaklaşık 1−3/2 katı kadar dişli. Taç çanağın 2 katı kadar, sarı ilâ altunî-sarıya kadar, kuruyunca sıklıkla yeşile dönük, bazen kırmızı; bayrakçık kayıkçık ve kanatçıklardan daha uzun, sıklıkla kırmızı-damarlı; kayıkçık belirgin kavisli, oldukça uzun gagalı, kanatçıklardan hafifçe daha uzun. Bakla 15−30 × 1,5−2 mm, düz, silindirik.

 

var. alpinus

Gövdeler 20 cm’ye kadar; yaprakçıklar küçük, 7 × 3 mm’yi aşmayan, genellikle ± yoğun tüylü, şemsiyeler (1−)2−4-çiçekli; çiçekler 8−11 mm.

 

Çiçeklenme zamanı: (Mayıs−)Temmuz.

Habitat (yaşam ortamı): Kayalık yamaçlar ve alpin meralar, (450−)1200−2500 m.

 

Kaynak:

Heyn CC (1970). Lotus corniculatus L., Şu eserde: Davis PH (ed.) Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, Edinburgh, 3: 525−526.

Halk Betimi:

Ülkemizde “gazalboynuzu” ismiyle bilinen bu tür, Avrasya’nın ılıman bölgelerinde ve Kuzey Afrika’da doğal olarak yetişir. Sarı veya altın sarısı renkte çiçeklere sahip, 50 cm’ye kadar boylanabilen, çokyıllık otsu bir bitkidir. Mayıs ve Temmuz ayları arasında çiçek açar ve kayalık yamaçlar ve alpin meralarda yetişir. Bitkilerin tüm parçaları zehirlidir, “siyanojenik glikozitler (hidrojen siyanür)” içerir. Küçük miktarlarda hidrojen siyanür solunumu uyarır ve sindirimi düzenler, ayrıca kanser tedavisinde de yararlı olduğu iddia edilmektedir. Ancak, fazla miktarlarda alındığında, solunum yetmezliğine ve hatta ölüme neden olabilir. Kurutulduğunda tamamen zararsızdırlar.

 

Kaynaklar:

Anonim 1 (2016). https:/en.wikipedia.org/wiki/Lotus_corniculatus/, Erişim Tarihi: 09.02.2016.

Anonim 2 (2016). http:/www.pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Lotus+corniculatus /, Erişim Tarihi: 09.02.2016.

Vural M (2012). Lotus L., Şu eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (edlr.), Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul, s. 471–473.