Lactuca hispida DC. (= Cephalorrhynchus tuberosus (Steven) Schchian ) Kıllı marul

Lactuca hispida DC. (= Cephalorrhynchus tuberosus (Steven) Schchian ) - Kıllı marul

Bilimsel Betim:

İkiyıllık veya çokyıllık, yumrulu rizomlu. Gövdeler nahif ilâ gürbüze kadar, dik, 10−70 cm, baştan başa veya alt kısımda salgılı-kısa kıllı, Yapraklar zarsı, tüysüz, ± derin teleksi veya lirat-derin teleksi, çeşitli şekillerde loplu, ± yılankavî-derin kesikli veya dümdüz, taban ve alt gövde yaprakları 2−16 yan loplu, 7,5−25,5 × 2,5−10 cm, tabanı sapa benzer ve genellikle küçük kulakçıklı; ortadakiler lirat-derin teleksi veya kemansı, daha küçük, daha az yan loplu ve yuvarlak dümdüz veya ± yılankavî-dişli kulakçıklı. Çiçekdurumu ± yalancı şemsiye şeklinde, az ilâ çoğa kadar kapitulumlu; çiçek sapları salgılı-kılkılçıklı, bırakteler tüysüz veya bazen birkaç salgılı kıllı. İnvolukrum 9,5−17 mm; filariler 14−16, tüysüz veya birkaç salgılı kıllı, sıklıkla morumsu uçlu ve kenarlı. Çiçekler beyazımsı veya sarımsı, bazen kuruyunca maviye dönen, 1,4−1,9 cm, ağız etrafında yoğun tüylü. Kapçıklar (meyveler) 6,2−9,5 mm, siyahımsı-kahverengi, mekiksi, hafifçe yassılaşmış, birkaç geniş yuvarlak damarlı ve nahif, soluk 1,7−3,5 mm gagalı. Sorguç beyaz, içtekiler 4,5−6 mm, zayıfça az pürüzlü, dıştakiler 0,2−0,4 mm.

 

Çiçeklenme zamanı: Mayıs−Temmuz.

Habitat (yaşam ortamı): Meşe (Quercus L.) veya ibre yapraklı orman veya çalılıklardaki kayalık yamaçlar, 600−2600 m.

 

Kaynak:

Jeffrey C (1975). Cephalorrhynchus tuberosus (Stev.) Schchian, Şu eserde: Davis PH (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, Edinburgh, 5: 774.

Halk Betimi:

Ülkemizde “kıllı marul” olarak bilinen bu tür, Balkanlar, Türkiye, Kırım, Kafkasya, Suriye, Lübnan ve Kıbrıs’ta doğal olarak yetişir. Sarı renkte çiçeklere sahip, 150 cm’ye kadar uzayabilen ikiyıllık otsu bir bitkidir. Temmuz ile Eylül ayları arasında çiçek açar, otlu ve kayalık yamaçlarda, tarla kenarlarında, nadas ve ekili tarlalarda yetişir.

 

Kaynaklar:

Anonim (2017). http://www.treknature.com/gallery/photo308492.htm, Erişim Tarihi: 31.08.2017.

Ekim T (2012). Lactuca L., In: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (eds.), Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul, pp. 179–181.