Jurinea consanguinea DC. Geyikgöbeği

Jurinea consanguinea DC. - Geyikgöbeği

Bilimsel Betim:

Çokyıllık otsu bitkiler; gövdeler yeşil, baştan başa aynı çapta (1−3 mm) seyrek örümcekağsı, basit veya bazen dallanmış, altta seyrek yapraklı. Taban yaprakları 4−10 cm, dümdüz veya çoğunlukla 7−12 dar şeritsi ilâ mızraksıya kadar derin teleksi, çoğunlukla küçük mukronat bölmeli, alta kıvrık ve genellikle fırfırsız kenarlı; yeşil, üstte seyrek örümcekağsı, altta beyaz yünlü. Gövde yaprakları çok daha küçük, üst taraftakiler bölünmemiş, şeritsi-mızraksı. Uzun çiçek saplarının üstünde kapitulum tek. İnvolukrum yarıküresel, 15−30 mm genişliğinde; filariler yaklaşık 5-serili, mızraksı, 60−130, yatık ilâ yayığa kadar fakat geriye kıvrık değil; dıştakiler ± örümcekağsı, sertleşmiş, 4 × 1−1,5 mm, 14−15 × 1,5 mm boyutlarında ve az çok tüysüz ilâ hafif tüylüye kadar olan içteki filarilerle neredeyse aynı genişlikte ama daha kısa. Çiçekler leylak, mor veya koyu kırmızı. Olgunlaşmamış kapçıklar (meyveler) pürüzsüz ilâ kısa havlıya kadar veya uzunluğu boyunca ince tabakalı, olgunlaşmış olanlar uzunlamasına çizgili veya neredeyse küremsi. Sorguç tüyleri kısa sakallı.

Çiçeklenme zamanı: Mayıs−Ağustos.

Habitat (yaşam ortamı): Bozkır, nadas ve ekili tarlalar, kayalıklar, ormanlıklar, 0−1950 m yakınlarında.

Kaynak:

Danin A & Davis PH (1975). Jurinea consanguinea DC., Şu eserde: Davis PH (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, Edinburgh, 5: 442.

Halk Betimi:

Ülkemizde “geyikgöbeği” ismiyle bilinen bu tür, Balkanlar, Türkiye ve Ege Adaları’nda yayılış gösterir. Leylak, mor veya koyu kırmızı renklerde çiçeklere sahip çokyıllık otsu bir bitkidir. Mayıs ve Ağustos ayları arasında çiçek açar ve bozkırlar, nadas ve ekili tarlalar, kayalıklar ve ormanlıklarda yetişir.

Kaynaklar:

Anonim (2016). http://www.tubives.com/index.php?sayfa=1&tax_id=5316, Erişim Tarihi: 13.01.2016.

Doğan B (2012). Jurinea Cass., Şu eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (edlr), Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul, s. 176–177.