Euphorbia falcata L. - Eğri Sütleğen
Bilimsel Betim:
Biryıllık, tüysüz veya neredeyse tüysüz ya da çok az havlı, kısmen buğulu mumlu veya değil, 30 cm’ye kadar uzayan. Gövdeler basit veya tabanda çok dallanmış. Gövde yaprakları şeritsi-tersmızraksı ilâ kaşıksıya kadar, 5−30 × 1−7 mm, kılçıklı ilâ derin girintiliye kadar, ± dümdüz. Kol-yapraklar tersmızraksı ilâ yumurtamsı-baklavamsıya kadar. Kolcuk-yapraklar asimetrik oraksı-eliptik veya yamukça yumurtamsı-baklavamsı ilâ neredeyse dairesele kadar, 2−20 × 1−12 mm, uç neredeyse sivri ilâ kılçıklıya kadar, taban kamamsı ilâ neredeyse yüreksiye kadar, neredeyse düz, ya da tekdüze yeşil veya tabanda beyazımsı. Kollar 3−5 ilâ 10 kez çatalsıya kadar; koltuksal kollar 0−10(−15). Bezeler kısa ya da orta-boynuzlu, nadiren neredeyse boynuzsuz. Meyve elipsoit, yüzeysel olarak üçoluklu, üçköşeli, 1,5−2 mm çapında, pürüzsüz. Tohumlar sırt-karın kısmı yassı-yumurtamsı ya da elipsoit, yüzeysel olarak dörtköşeli, dümdüz veya kütdişçikli, 1−2 mm, (4−)5−7 ± düzenli enine oluklu ya da (5−)9−15 ± her küçük yüzünde düzensiz enine çukurlu, gençken sarımsı-kahverengi, olgunken soluk veya koyu gri; karunkula belirgin, tepede, konik, beyaz, çabuk düşücü.
subsp. falcate
Kolcuk-yapraklar eni kadar uzun veya daha uzun, eliptik ya da yumurtamsıya, gevşek, tekdüze yeşil, mukro 1−1,5 mm; tohumlar ± dümdüz, 1−2 mm, (4−)5−7 her küçük yüzünde oluklu, olgunken soluk gri.
var. falcate
Kollar ve kolcuklar kısa; tohumlar 1,4−2 mm, her küçük yüzünde enine 5−7 oluklu, derin.
Çiçeklenme zamanı: Nisan−Ağustos.
Habitat (Yaşam Ortamı): Kozalaklı ormanların kenarları, kermes meşesi (Quercus coccifera L.) makilikleri, garig, kayalık yamaçları, bozkırlar, nemli yerler, tarlalar, atık alanlar, 0−1900 m.
Kaynak:
Radcliffe-Smith A (1982). Euphorbia falcata L., Şu eserde: Davis PH (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, Edinburgh, 7: 607.
Halk Betimi:
Ülkemizde “eğri sütleğen” ismiyle bilinen bu tür, Güney ve Orta Avrupa, Akdeniz, Kuzey Afrika, Balkanlar, Türkiye, İran, Afganistan, Hindistan ve Himalayalar’a kadar doğal olarak yetişir. Sarımsı-yeşil gövde ve çiçeklere sahip, 30 cm’ye kadar boylanabilen, tek yıllık otsu bir bitkidir. Nisan ile Ağustos ayları arasında çiçeklerini açar, kozalaklı ormanların kenarları, kermes meşesinin olduğu makilikler, garig, kayalık yamaçlar, bozkırlar, nemli yerler, tarlalar ve atık alanlarda yetişir.
Kaynaklar:
Anonim (2015). http://www.agroatlas.ru/en/content/weeds/Euphorbia_falcata/, Erişim Tarihi: 29.11.2015.
Öztekin M (2012). Euphorbia L., Şu eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (edlr.), Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul, s. 414–424.