Echium vulgareL. - Engerek Otu
Bilimsel Betim:
İkiyıllık veya monokarpik. Gövde genellikle basit (otlak alanlarda veya zarar görmüşse dallanmış?), 30−50 cm, seyrek veya yoğun biçimde yayık-kıllı. Yapraklar gür beyaz kıllardan oluşan sert tüylü; taban 120 × 11 mm’ye kadar uzanır, şeritsi-mızraksı ilâ dar dikdörtgensiye kadar, neredeyse sivri uçlu, kısa yaprak sapına doğru daralmış; gövde yaprakları daha kısa, dar mızraksı, sapsız. Çiçekdurumu dıştan bakıldığında dikdörtgensi ve önce başak şeklinde, çiçeklenmeden sonra belirgin uzamış simöz şekilde. Çanak çiçeklenmede 5−6 mm, meyvede 10 mm’ye kadar uzar. Taç yoğun mavi renkli, 14−18 mm, genişçe hunimsi, kısa havlı ve dış yüzeyindeki damarlarda seyrek kıllı. Sitamenlerin hepsi genellikle oldukça taşkın; filamentler mavi ilâ morumsuya kadar renkli. Sitilusun yaklaşık 1 mm’lik kısmı iki eşit parçalı. Fındıkçıklar yaklaşık 2,5 × 1,5 mm, sırtta ve karında belirgin omurgalı ve dar sivri gagalı, düzensiz biçimde neredeyse dairesel-ağsı.
Çiçeklenme zamanı: Mayıs−Eylül.
Habitat (yaşam ortamı): Ladin (Picea Link.) ve köknar (Abies Mill.) ormanları, yol kenarlarındaki bayırlar, çalılıklar, vs., 0−2440 m.
Kaynak:
Edmondson JR (1978). Echium vulgare L., Şu eserde: Davis PH (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, Edinburgh, 6: 322.
Halk Betimi:
Ülkemizde “engerek otu” olarak bilinen bu bitki, Güney ve Batı Avrupa ve Batı Asya’da doğal olarak yetişir. Kuzey Amerika’da da yayılmış ve doğallaşmıştır, diğer yandan Washington’da istilacı türler arasında listelenmiştir. 80 cm'ye kadar uzanan, dik, kıllı yapraklı ve çan şeklinde mor-mavi çiçeklerini yoğun silindirik başaklarda taşıyan ikiyıllık veya monokarpik (hayatı boyunca bir kere meyve veren) çokyıllık bir bitkidir. Yaprakları zehirlidir. Yaprakları ve gövdesindeki tüyleri şiddetli deri iltihabına neden olabilir. Bununla birlikte idrar söktürücü, yatıştırıcı olarak ve göğüs hastalıklarına karşı etkileri konusunda çalışmalar vardır.
Kaynaklar:
Anonim 1 (2015). https://en.wikipedia.org/wiki/Echium_vulgare, Erişim Tarihi: 22.12.2015.
Anonim 2 (2015). https://www.botanical.com/botanical/mgmh/b/bugvip85.html, Erişim Tarihi: 22.12.2015.
Anonim 3 (2015). http://www.pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Echium+vulgare, Erişim Tarihi: 22.12.2015.
Anonim 4 (2015). http://www.bizimbitkiler.org.tr/v2/turkce.php, Erişim Tarihi: 22.12.2015.
Anonim 5 (2017). https://www.rhs.org.uk/Plants/6298/i-Echium-vulgare-i/Details, Erişim Tarihi: 28.03.2017.
Körüklü ST (2012). Echium L., Şu eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (edlr.), Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul, s. 227.