Crocus speciosus M.Bieb. - Çayır Çiğdemi
Bilimsel Betim:
Kormus tunika zarsı ya da derimsi, tabanda halkalara bölünmüş, bazen paralel lifli. Yapraklar 3−4, çiçeklerden daha sonra gelişen (histerantus), 4−5 mm genişliğinde. Profil (ön yaprak) yok. Bırakteol mevcut. Çiçek örtüsünün boğazı beyaz ya da soluk sarı, tüysüz ya da seyrek havlı; segmentler 2,5−6 × 0,8−2,2 cm, neredeyse sivri ilâ belirgin sipsivriye kadar. Filamentler 4−11 mm, tüysüz ya da oldukça küçük sivilceli, beyaz ya da soluk sarı; anterler 1−2,2 cm, sarı. Sitilus genellikle birçok nahif dallara ayrılmış, bazen yaklaşık 6’ya bölünen.
Çiçeklenme zamanı:(Eylül−) Ekim−Kasım.
Habitat (yaşam ortamı): Ormanlar, çayırlıklar, 800−2350 m.
subsp. speciosus
Çiçek örtüsünün boğazı beyaz; Kormus tunika genellikle derimsi, ± düz, tabanda bariz halkalara bölünmüş; sitilus birçok dala ayrılmış; çiçek örtüsü segmentleri (3−)3,7−6 cm; tüp 5−20 cm.
Kaynak:
Mathew B (1984). Crocus speciosus Bieb., Şu eserde: Davis PH (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, Edinburgh, 8: 436.
Halk Betimi:
Ülkemizde “çayır çiğdemi” olarak bilinen bu tür, Türkiye’nin kuzey ve orta kesimleri, Kafkasya, Kuzey İran ve Kırım’da doğal yayılış gösterir. Tür ismindeki “specious” kelimesi “gösterişli” anlamına gelir ki bu bitkinin leylak renkteki çiçeklerine atfedilmiştir. Ancak çiçek açtığı sonbahar döneminde yaprakları görülmez, yaprakları ve meyvelerinin görüldüğü ilkbaharda da çiçekleri görülmez. Boyu 15 cm’ye kadar ulaşabilen, soğanlı, otsu çokyıllık bir bitkidir. Eylül ve Kasım ayları arasında çiçeklenir. Ormanlar ve çayırlıklarda yaygın olarak yetişir. Kültür çeşitleri süs bitkisi olarak kullanılır.
Kaynaklar:
Anonim (2016). https://en.wikipedia.org/wiki/Crocus_speciosus/, Erişim Tarihi: 14.02.2016.
Yüzbaşıoğlu S İ (2012). Crocus L. Şu Eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (edlr.), Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul, s. 530–534.