Crocus biflorus Mill. Çakır Çiğdem

Crocus biflorus Mill. - Çakır Çiğdem

Bilimsel Betim:

Kormus tunika zarsı veya derimsi, dümdüz veya tabanda dişli halkalı. Yapraklar(3−)4−9, çiçekle aynı zamanda oluşan (sinantus), 0,5−3,5 mm genişliğinde. Profil (ön yaprak) yok. Bırakteol mevcut, bırakteyle neredeyse eşit ilâ daha dara kadar. Çiçek örtüsü boğazı soluk ilâ koyu sarıya kadar, tüysüz veya ince sivilceli; segmentler 1,7−3,5 × 0,5−1,3 cm, neredeyse sivri, küt veya yuvarlak, beyaz, leylak veya mavi, dış yüzde bazen belirgin çizgili, damarlı, lekeli veya mor, koyu mavi veya gri benekli. Filamentler 3−7 mm, beyaz veya sarı, tüysüz ya da ince sivilceli; anterler (0,8−)l−1,4 cm, sarı veya siyahımsı, bazen tabanda siyah loplu sarı, bazen grimsi ya da siyahımsı bağlantılı sarı. Sitilus sarı ilâ kırmızımsı turuncuya kadar renklerde 3 parçaya ayrılmış, nahif veya geniş dallı.

 

Çiçeklenme zamanı: Şubat−Haziran(−Temmuz).

Habitat (yaşam ortamı): Açık kayalık yamaçlar, çalılıklar, alpin çimenlikler, seyrek ibre yapraklı ormanlar, 200−3000 m.

 

subsp. pulchicolor (Herb.) B.Mathew

 

Yapraklar (3−)4−9, genişliği 1 mm’den fazla değil; çiçekler genellikle koyu mavi ya da mor; bırakteler kuruyunca kahverengimsi ya da kırmızımsıya döner (Kuzey Batı Anadolu’da yayılış gösterir).

 

Kaynak:

Mathew B (1984). Crocus biflorus Miller, Şu eserde: Davis PH (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, Edinburgh, 8: 421.

Halk Betimi:

Ülkemizde “çakır çiğdem” olarak bilinen bu tür, yalnızca Türkiye’nin kuzeybatısında yayılışı bulunan ve ülkemizin endemik türlerinden biridir. Mavi ve mor renkte çiçeklere sahip soğanlı (kormuslu) çokyıllık bir bitkidir. Tabandan gelişen 3−9 arasında ince ve şerit şeklinde yaprakları vardır. Şubat ve Haziran ayları arasında çiçek açar ve genellikle kayalık yamaçlar, çalılıklar, dağların yüksek kesimlerindeki çimenlik alanlarda ve seyrek kozalaklı koruluklarda yetişir.

 

Kaynaklar:

Anonim (2016). http://www.tubives.com/index.php?sayfa=1&tax_id=9390/, Erişim Tarihi: 14.02.2016.

Yüzbaşıoğlu S İ (2012). Crocus L. Şu Eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (edlr.), Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul, s. 530–534.