Cirsium arvense (L.) Scop. Köygöçüren

Cirsium arvense (L.) Scop. - Köygöçüren

Bilimsel Betim:

Çok-gövdeli, ikievcikli, çokyıllık, 20−100 cm boyunda, derin geniş-sürünücü köklerden gelişen ek sürgünlü. Yaprakların altı kaba tüylü, genellikle üstlerde seyrekçe örümcekağsı. Gövdeler kanatsız, genellikle dallanmış, tüysüz ilâ yünsü-örümcekağsıya kadar. Orta gövde yaprakları bazen kısa kayıcı (dekürent), yumurtamsı ilâ dikdörtgensi, dümdüz ilâ derin teleksiye kadar, kenarlar 1−5 mm uzunluğunda zayıf dikenli, üst yüzeyde kılsı tüyler yok, üst tarafları tüysüz ilâ yünsü-örümcekağsıya kadar; alt tarafı tüysüz ilâ kaba tüylü. İnvolukrum yaprakları yok. İnvolukrumlar tersyumurtamsı-yarıküremsi, tek çiçekli veya her dal üzerinde yaklaşık 11’e kadar; dik, 10−25 mm. Filariler 6−9-serili, seyrek örümcekağsı, belirgin yağ kanallı (guddeli); 0,5 × 0,1 mm uzunluğundaki uç diken dahil ortadakiler 4−10 mm. Taçlar açık mor, 14−20 mm. Kapçıklar (meyveler) 2,5−3,5 mm. Sorguç 21−35 mm.

 

Çiçeklenme zamanı: (Mayıs−) Haziran−Eylül (−Ekim).

Habitat (yaşam ortamı): Yol kenarları, nehir kenarları, hendekler, otlaklar, ekili topraklar, buğday ve mısır tarlaları, çay fidanlıkları, bozkırlar, mazı meşesi (Quercus infectoria Oliv.) ve meşe (Quercus L. ) ormanları, 15−2500 m.

 

Kaynak:

Davis PH & Parris BS (1975). Cirsium arvense (L.) Scop., Şu eserde: Davis PH (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, Edinburgh, 5: 410.

Halk Betimi:

Ülkemizde “köygöçüren” ismiyle bilinen bu tür, Avrupa boyunca ve Kuzey Asya’da yetişir. Açık pembe çiçeklere sahip, 100 santimetreye kadar uzayabilen çokyıllık otsu bir bitkidir. Haziran ve Eylül ayları arasında çiçek açar ve yol kenarı, nehir kenarları, hendekler, otlaklar, ekili topraklar, buğday ve mısır tarlaları gibi alanlarda yetişir. Çiçekleri polenlerinden dolayı çeşitli böcekler tarafından ziyaret edilen bitkilerdir. Tohumları ise bazı kuşlar, güveler ve kelebekler türleri için önemli besin kaynağıdır.

 

Kaynaklar:

Anonim (2016). https://en.wikipedia.org/wiki/Cirsium_arvense, Erişim Tarihi: 06.01.2016.

Yıldız B (2012). Cirsium Mill., Şu eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (edlr.), Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul, s. 141–146.