Centaurea ibericaTrevir. ex Spreng. Deligözdikeni

Centaurea ibericaTrevir. ex Spreng. - Deligözdikeni

Bilimsel Betim:

Biryıllık ya da ikiyıllık, 20−80(−100) cm, tabana yakın tekrar tekrar dallanmış, dallar çoğunlukla kısa mesafelerle uç kapitumun altından çıkar ve nispeten ana-ekseni aşar. Yapraklar seyrek tüylü; alttakiler saplı, az teleksi veya lirat, tabanda 6 çifte kadar dişli (az teleksiye kadar) ve mızraksı diken çiftleriyle, filarilerin yan segmentlerinin kenarları ile bitişik; ortadakiler benzer, fakat sapsız ve daha az yan bölmeli; üsttekiler lirat ve 1−2 çift yan bölmeli veya mızraksı ve dümdüz ya da az kalın dişli. İnvolukrum (10−)13−18 × (7−)9−12(−15) mm, yumurtamsı ilâ fincan şekline kadar. Tırnak (filarilerin iki orta serisi) değişken uzunlukta batıcı saman-renkli dikeni, (5−)10−25(−30) mm, tabanda (l−)2−3 çift dikencikli, dar saydam kenarlı filari kenarlarına bitişik. Çiçekler soluk pembe, kenardakiler ışınsal değil. Kapçıklar (meyveler) 3−4 mm; sorguç l−2,5(−3) mm.

 

Çiçeklenme zamanı: Haziran−Ağustos.

Habitat (yaşam ortamı): Tarlalar, yol kenarları, atık topraklar, 0−2300 m.

 

Kaynak:

Wagenitz G (1975). Centaurea iberica Trev. ex Sprengel, Şu eserde: Davis PH (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, Edinburgh, 5: 543.

Halk Betimi:

Ülkemizde “deligözdikeni” olarak bilinen bu tür, Güneybatı Avrupa’dan Güneydoğu Asya’ya kadar yayılış gösterir ve ayrıca Tibet’te dağ yamaçlarında da bulunur. Soluk pembe renkte çiçeklere sahip, 80 cm’ye kadar boylanabilen tekyıllık veya ikiyıllık otsu bir bitkidir. Haziran ile Ağustos ayları arasında çiçek açar ve tarlalar, yol kenarları ve atık topraklar da yetişir.

 

Kaynaklar:

Anonim (2016). https://en.wikipedia.org/wiki/Centaurea_iberica/, Erişim Tarihi: 06.01.2016.

Uysal T (2012). Centaurea. L., Şu eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (edlr.), Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul, s. 127–140.