Carduus pycnocephalusL. Eşek Soymacı

Carduus pycnocephalusL. - Eşek Soymacı

Bilimsel Betim:

Biryıllık, 5−75 cm, çok değişken. Gövde basit ilâ yukarıda hafifce bileşik salkım şeklinde, üçgensi, dikenli ve dikencikli loplarla fırfırlı kanatlı. Gövde yaprakları telek loplu ilâ az teleksiye kadar, loplar U şeklinde körfezlerle ayrılmış ve genellikle 2−4 parça genişce üçgensi lopçuklara ayrılmış, yukarıda zayıfça tüylü, aşağıda kır-kaba tüylü. Kapitulum dikencikli gövde üstünde kümelenmiş (2−5 tane birlikte, neredeyse sapsız, nadiren tek) veya 4 cm’ye kadar uzamış çıplak çiçekdurumu sapları üzerinden çıkan (geç çiçeklenen örneklerde sıklıkla çok sayıda sapsız yan kapitulum bulunur). İnvolukrum dikdörtgensi, 11−20 mm uzunluğunda, kaba tüylü-örümcekağsı ilâ neredeyse tüysüze kadar; filariler düzenli şekilde kiremitvari, 30−45, basık ilâ ± geriye kıvrılmışa kadar, yeşil ya da morumsu, daralmış veya alt tarafta daralmamış, damarl uzun ve belirgin ilâ kısa ve belirsize kadar; içtekiler neredeyse kuruzarsı, ortadakilerden daha uzun. Taç yapraklar aktinomorfik, mor ilâ pembeye kadar, dik, involukrumdan hafifçe uzun, loplar 4−5(−6) mm.

subsp. albidus (M.Bieb.) Kazmi

İnvolukrum 12−16 mm uzunluğunda, örümcekağsı-kaba tüylü, taç yapraklar 11−13 mm; yaprak dikenleri 1−3(−5) mm, daha zayıf.

Çiçeklenme zamanı: Nisan−Haziran.

Habitat (yaşam ortamı): Başlıca kayalık alanlar, tarlalar, atık alanlar, kızılçam (Pinus brutia L.) ormanları, 0−1450 m.

Kaynak:

Davis PH (1975). Carduus pycnocephalus L., Şu eserde: Davis PH (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, Edinburgh, 5: 435.

Halk Betimi:

Ülkemizde “eşek soymacı” ismiyle bilinen bu tür, Güney Avrupa’nın Akdeniz bölgesine bakan kısmında, Doğu Avrupa, Kuzey Afrika, Batı Asya, Kafkasya’da ve Hindistan Alt Kıtası’nda doğal olarak yayılış gösterir. Pembe çiçeklere sahip, 75 cm’ye kadar uzayabilen tekyıllık bir bitkidir. Çokgövdeli bir yapıya ve gövdesi üzerinde dikenli kanatlara sahiptir. Nisan ve Haziran ayları arasında çiçeklerini açar ve kayalık alanlar, tarlalar, atık alanlar ve ormanlarda yetişir. Soymaç zararlı veya istilacı bir tür olarak bilinir.

References:

Anonymous (2017). https://en.wikipedia.org/Carduus_pynocephalus/ Erişim Tarihi: 13.11.2017.

Arabacı T (2012). Carduus L., Şu eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (edlr.), Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul, s. 122– 126.