Bituminaria bituminosa (L.) C.H.Stirt (= Psoralea bituminosa L.) Asfaltotu

Bituminaria bituminosa (L.) C.H.Stirt (= Psoralea bituminosa L.) - Asfaltotu

Bilimsel Betim:

Bitkiler 20−140 cm, sert kısa havlı, zift kokulu. Yapraklar gövde üzerinde. Yaprakçıklar 3−5 × 1,5−2,5 cm, şeritsi-mızraksı ilâ geniş yumurtamsıya kadar; sitipullar şeritsi ilâ mızraksıya kadar. Çiçekdurumu 7−30-çiçekli, baş şeklinde-şemsiyemsi. Bırakteler 2−3-dişli, dişler uzun kılsı ilâ nadiren mızraksıya kadar, beyaz tüylü. Taç 15−20 mm, mavi ilâ menekşeye kadar. Meyve yukarıda tüylü, 6−10 × yaklaşık 5 mm, 6−10 mm kılıçsı gaga hariç.

Halk Betimi:

Ülkemizde “asfaltotu” ismiyle bilinen bu tür, Akdeniz bölgesinde doğal olarak yetişir. Mavi veya menekşe renginde çiçeklere sahip, 140 cm’ye kadar boylanabilen çokyıllık otsu bir bitkidir. Mayıs ve Ağustos ayları arasında çiçek açar ve açık alanlar ve ormanlarda yetişir. Yapraklarındaki karakteristik zift (asfalt) kokusuyla kolayca fark edilir. Bu güçlü katran benzeri koku bazı maddelerin (fenolikler, sülfürlenmiş bileşikler, seskiterpenler ve muhtemelen kısa zincirli hidrokarbon) birleşimlerinin bir sonucu gibi görünmektedir. Asfaltotu, ağır metallerle kirlenmiş veya bozulmuş toprakların dengesini sağlama potansiyeline sahip bir bitki olarak düşünülmektedir.

 

Kaynaklar:

Anonim 1 (2018). https://en.wikipedia.org/wiki/Bituminaria_bituminosa, Erişim Tarihi: 06.02.2018.

Vural M (2012). Bituminaria C.H.Stirt., In: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (edlr.), Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul, s. 456.