Arum maculatumL. - Yılanekmeği
Bilimsel Betim:
Yumru yatay. Yaprak sapları 13−50 cm, yeşilimsi ilâ morumsu renkliye kadar. Yaprak ayası olgunlaştığında dikdörtgensi-tebersi ilâ dikdörtgensi-mızraksıya kadar, gençken tersyumurtamsı, 8−16 × 4−11(−17) cm, genellikle çok kısa yan loplar orta lopların 1/6−1/4(−1/2)’ü kadar, küt veya çok nadiren neredeyse sivri ilâ sivriye kadar uçlu, genellikle koyu benekli ya da lekeli. Sıkapoz (4,5−)6,5−20(−26) cm, saplardan oldukça kısadır. Sıpata (6,5−)11−18,5 cm, soluk yeşil, genelde dar mızraksı ve sipsivri, daha az yaygın olarak yumurtamsı, tüp (1,5−)2,5−3,5 cm, iç kısımda beyazımsı renkte ve ortasında mor şeritli. Sıpadiks ( 4−)6−9,5 cm, sıpatanın 0,35−0,45(−0,7)’i kadar. Dişi bölge 8−14(−18) mm; alt verimsiz bölge 3−6,5 mm; eril bölge (1,5−)2,5−4 × 2−4 mm; üst verimsiz bölge 4,5−7(−9) mm. Apendiks (tırnak) mor, nadiren sarı, (2,3−)2,7−6,5 cm, uzun saplı, sap çomağın (0,5−)0,75−1,5’i kadar, daha soluk renkli, çomak kısa silindirik veya nadiren konik, (0,8−)1,3(−4,5) cm × (1,5−)2,5−4(−5,2) mm.
Çiçeklenme zamanı: Nisan−Haziran.
Habitat (yaşam ortamı): Yaprak döken ormanlar, çalılıklar, açık ya da gölgelik yamaçlar 80−1200 m.
Kaynak:
Mill RR (1984). Arum maculatum L., Şu eserde: Davis PH (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, Edinburgh, 8: 46.
Halk Betimi:
Ülkemizde “yılanekmeği” ismiyle bilinen bu tür, Türkiye, Kafkaslar ve Avrupa’nın büyük bir kesiminde yaygındır. Yılanekmeği’nin ilkbaharda görünen mor benekli yaprakları vardır ve ardından kısmen yeşil bir yaprak içinde, üzerinde minik erkek ve dişi çiçeklerin yer aldığı bir koçandan oluşan çiçeklenme izler. Bu bitki “aronine” ve “aoine” adları taşıyan oldukça zehirli bazı kimyasal bileşikleri içerir. Bu iğne şeklindeki kristal yapıdaki kimyasallar cilt, ağız, dil ve boğazı tahriş ederek boğazda şişme, solunum güçlüğü, ateşli ağrı ve mide rahatsızlığına neden olur.
Kaynaklar:
Anonim 1 (2017). https://en.wikipedia.org/wiki/Arum_maculatum,/ Erişim Tarihi: 09.02.2017.
Anonim 2 (2017). http://www.thepoisongarden.co.uk/atoz/arum_maculatum.htm, / Erişim Tarihi: 09.02.2017.
Alpınar K (2012). Arum L., Şu Eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (edlr.), Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul, s. 86–88.