LILIACEAE - ZAMBAKGİLLER
Bilimsel Betim:
Çokyıllık, soğanlı otsu bitkiler, nadiren rizomlu; gövde dik, nadiren dallanmış. Yapraklar gövde boyunca, basit, almaşlı, daha az sıklıkla karşılıklı (örneğin bazı FritillariaL., ve bazı TulipaL. cinslerinde), nadiren dairesel, bazen kınlı; yaprak sapları var yada yok. Çiçekdurumu salkım, tek çiçekli, şemsiyemsi veya bileşik salkımlı. Çiçekler erselik, aktinomorf veya zayıfça zigomorf (bazı FritillariaL. türleri); genellikle bırakteli. Çiçekörtüsü serbest veya birleşiktepalli, tepal halkalarıbirbirine benzeyen, nadiren farklı (örneğin TricyrtisWall.) veya nadiren yok (ScoliopusTorr.), sıklıkla tepal tabanı balözü bezli, sıklıkla benekli. SitamenlerScoliopuscinsihariç (filamentler serbest veya çiçekörtüsüne bağlanmış) 2-halkada; anterler dışadönük. Yumurtalık üstdurumlu; karpeller birleşik; gözler 3; her gözde tohumtaslağı 5 veya daha fazla; eksenden pilasentalanmalıveya nadiren çevresel (örneğin MedeolaL. cinsi); sitigma 3-loplu. Meyve genellikle kapsül, nadiren üzümsü (örneğin ClintoniaLindl., Medeola L., ProsartesD.Don, StreptopusMichx. cinsleri).
Kaynak:
Byng JW (2014). Liliaceae, Şu eserde: The Flowering Plants Handbook: A practical guide to families and genera of the world. Plant Gateway Ltd., Hertford, UK., s. 68.
Halk Betimi:
“Zambakgiller ailesi”, Kuzey Yarımkürenin ılıman bölgelerinde yayılış gösteren çokyıllık, otsu ve sıklıkla soğanlı bitkilerden oluşur. Bu ailenin çeşitlilik merkezi Güneybatı Asya ilâ Çin’e kadar uzanan bölgedir. Yayılış alanları oldukça çeşitli olup ovalar, bozkırlar, alpin çayırlıklar, yaprak döken ormanlar, Akdeniz çalılıklarıve kutup tundralarında görülürler. Birçok türü gözalıcı çiçeklerinden dolayı süs bitkisi olarak ve kesme çiçekçilikte yaygın olarak kullanılır. Zambak (Lilium L.), edebiyat ve sanatta uzun bir tarihe sahiptir. Lâle (Tulipa L.) aynı zamanda özellikle İslam dünyasında uzun bir kültürel geleneğe sahiptir. Lâle, İslam sanatında ve özellikle Osmanlı İmparatorluğunda çini, kumaş ve seramik üzerine dekoratif motiflerde yaygın bir şekilde kullanılmıştır. Bazı türleri zehirli olup yenildiğinde insanlar ve evcil hayvanlar üzerinde olumsuz etkilere neden olabilir.
Kaynaklar:
Anonim (2016). https://en.wikipedia.org/wiki/Liliaceae/, Erişim Tarihi: 11.12.2017.
