XANTHIUM L. - PITRAK
Bilimsel Betim:
Biryıllık otsu bitkiler. Yapraklar almaşlı, dümdüz veya loplu. Kapitulum tek eşeyli, birevcikli, tek veya kümelenmiş, erkek çiçekler uçlarda, dişiler sürgünlerin tabanına yakın. Erkek kapitulum: filariler 1-serili; çiçek tablası pullu (palealı); çiçekler çok sayıda; taç yeşilimsi, tüpsü, 5-dişli; filamentler demet halinde (monadelfus), anterler serbest; ginokeum körelmiş. Dişi kapitulum: yumurtamsı ve 2-gözlü (her oyuk 1 çiçek içerir); filariler birleşik, sertleşmiş ve dik veya çengel dikenlere modifiye olmuş; kapitulum ucu sert, basit veya çengel 2 gaga taşır; taç yok; her gaganın içinde baştan başa bir delikle sitilus dalları taşkın; aken tersyumurtamsı, çıplak. Rüzgârla tozlaşan, meyveleri birbirine bağlı olarak dağılan.
Kaynak:
Kupicha FK (1975). Xanthium L., Şu eserde: Davis PH (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, Edinburgh, 5: 47.
Halk Betimi:
Tekyıllık otsu bitkilerden oluşan bu cins ülkemizde “pıtrak” ismiyle bilinir, Kuzey ve Güney Amerika’da ve Doğu Asya’da doğal olarak yetişir. Dünyada 11 türü bulunan bu cinsin ülkemizde de 3 türü (4 takson) bulunur. Tekyıllık otsu bitkilerdir ve meyveleri üzerindeki çengelli dikenleri ile karakteristiktirler. Kısa gün bitkileridir, yani yaz sonları ve sonbaharda günlerin kısaldığı zamanlarda çiçek açarlar. Bazı türleri sarı renkte boya elde etmek için kullanılmıştır.
Kaynaklar:
Anonim 1 (2016). https://en.wikipedia.org/wiki/Xanthium, Erişim Tarihi: 02.02.2016.
Anonim 2 (2016). http://www.itmonline.org/arts/xanthium.htm, Erişim Tarihi: 02.02.2016.
Anonim 3 (2016). http://www.theplantlist.org/1.1/browse/A/Compositae/Xanthium/, Erişim Tarihi: 02.02.2016.
Ekim T (2012). Xanthium L., Şu eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (edlr.), Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul, s. 216.
.JPG)