VIBURNUML. - KARTOPU
Bilimsel Betim:
Dökülücü çalı veya kısa ağaçlar. Yapraklar basit, karşılıklı. Çiçekler çok çiçekli bileşik şemsiye talkım çiçekdurumları halinde, aktinomorf, 5-parçalı; taç tabaksı ila çansıya kadar; yumurtalık 1-gözlü; sitigmalar 3. Meyve eriksi. Birkaç türü süs bitkisi olarak yetiştirilir.
Kaynak:
Chamberlain DF (1972). Viburnum L., Şu eserde: Davis PH (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh UniversityPress, Edinburgh, 4: 543.
Halk Betimi:
Çalılar veya nadiren küçük ağaçlardan oluşan bu cins ülkemizde “kartopu” ismiyle bilinir ve ılıman Kuzey Yarımküre boyunca yayılış gösterir. Dünyada yaklaşık 166 türü ve ülkemizde 4 türü (4 takson) bulunur. Birçok türü gösterişli çiçekleri, meyveleri, kokularıyla ve sonbaharda rengârenk formlarıyla bahçe ve peyzaj bitkileri olarak oldukça popülerdir. Bazı türleri ve melezleri de bu çeşitliliğe dâhildir. Tarih öncesinde, bazı kartopu türlerinin uzun ve düz sürgünleri meşhur Buzadam Ötzi (1991 yılında Avusturya-İtalya sınırındaki Ötztal Alplerinde keşfedilmiş olan, 5.300 yıl önce yaşamış bir adamın doğal şartlarda oldukça iyi korunmuş mumyası) ile bulunan nesneler arasında olduğu ve ok yapımında kullanıldığı anlaşılmıştır. Bazı türlerin meyveleri çiğ olarak yenilebilir veya reçel yapımında kullanılır, fakat bazılarının meyveleri ise hafif zehirlidir ve tüketildiğinde kusmalara sebep olabilir. Bazı türlerin kabuğu, bitkisel ilaçlarda antispazmodik olarak ve astımı tedavi etmek için kullanılır.
Kaynaklar:
Anonim 1 (2015). https://en.wikipedia.org/wiki/Viburnum, Erişim Tarihi: 29.12.2015.
Anonim 2 (2015). https://gobotany.newenglandwild.org/genus/viburnum/, Erişim Tarihi: 29.12.2015.
Akson N (2012). Viburnum L., Şu eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (edlr.), Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul, s. 19.
