ONONISL. - KAYIŞKIRAN
Bilimsel Betim:
Biryıllık veya çokyıllık otsu bitkiler veya kısa kısmen çalımsılar, basit salgısız veya salgılı tüylü, nadiren tüysüzce. Yapraklar 1−3-yaprakçıklı veya 1-yaprakçıklı, nadiren tekteleksi ve iki yanal yaprakçık çiftli, yaprakçıklar genellikle dişli; sitipullar yapraksı, yaprak sapına yapışık. Çiçekler koltuksal, tek veya iki ilâ üç çiçekliye kadar, sapsız veya ± uzun çiçekdurumu saplı, sıklıkla tepede yapraksı salkımlar oluşturan. Çanak çansı veya nadiren tüpsü, 5 dar ± eşit bölmeli. Taçyapraklar sarı veya beyaz, pembe veya mor. Kayıkçık gagalı. Sitamenler tek demet halinde. Sitigma küçük, tepede. Bakla (meyve) şeritsi ilâ dikdörtgensiye kadar, şişmiş veya tesbihsi, az veya çok sayıda böbrek-şeklinde veya dairesel şekilde tohumlu, olgunlukta yarılıp açılan meyve tipinde, ± çanak tarafından çevrelenmiş veya 3 katı kadar uzayan.
Kaynak:
Huber-Morath A (1970). Ononis L., Şu eserde: Davis PH (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, Edinburgh, 3: 373.
Halk Betimi:
Çokyıllık bitkiler ve çalılardan oluşan bu cins ülkemizde “kayışkıran” ismiyle bilinir ve Türkiye ve Avrupa’da doğal olarak yayılış gösterir. Dünya’da yaklaşık 69 türü olan bu cinsin ülkemizde 17 türü (22 takson) bulunur. Çiçekleri sarı, beyaz, pembe veya mordur. Bitkinin boyu 60 cm’ye kadar uzar. Bu bitki alternatif tıpta mesane ve böbrek sorunlarını ve su tutulmasını tedavi etmek için kullanılmıştır. Kayışkıran ayrıca kelebek larvaları ve güve türleri için besin kaynağıdır.
Kaynaklar:
Anonim 1 (2016). https://en.wikipedia.org/wiki/Ononis/, Erişim Tarihi: 13.02.2016.
Anonim 2 (2016). http://www.theplantlist.org/1.1/browse/A/Leguminosae/Ononis/, Erişim Tarihi: 13.02.2016.
Vural M (2012). Ononis L., Şu eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (edlr.), Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul, s. 482−484.
