CARTHAMUS L. - ASPİR
Bilimsel Betim:
Genellikle dikenli, dallanmış biryıllıklar, salgılı ve ülgerli-yünlü ilâ örümcekağsı tüy örtülüye kadar. Yapraklar almaşlı, düz, az teleksi veya derin teleksiye kadar, dikenli kenarlı; taban yaprakları gövdedekilere oranla daha büyük ve çok bölünmüş. Kapitulum homogam, tablamsı, yalancı şemsiye halinde. İnvolukrum neredeyse küremsi ilâ yumurtamsıya kadar; filariler çok serili, kiremitvari, dikenli; dıştakiler gövde yapraklarına benzer, ortadakiler bazen uçta çıkıntılı, içtekiler basit, sipsivri. Çiçek tablası yassı, yoğun kapçıklı (palealı). Taç turuncu veya sarımsı ilâ pembe veya mora kadar. Kapçıklar (meyveler) terspiramitsi, 4-açılı, tüysüz, dıştakiler kabaca buruşuk ve sorguçsuz, içtekiler pürüzsüz ve genellikle tepede kalıcı, çok serili dar pullardan oluşan sorguçlu.
Kaynak:
Kupicha FK (1975). Carthamus L., Şu eserde: Davis PH (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, Edinburgh, 5: 590.
Halk Betimi:
Tekyıllık otsu bitkilerden oluşan bu cins ülkemizde “aspir” ismiyle bilinir ve Avrupa, Kuzey Afrika ve Asya’nın belirli bölümlerinde yayılış gösterir. Dünyada yaklaşık olarak 48 türü ve ülkemizde 7 türü (8 takson) bulunur. Çiçekleri turuncu ve sarımsı renklerden pembeye kadar veya mor renklerdedir. “Aspir (Carthamus tinctorius L.)” türü yaygın olarak gıda boyası olarak, tıbbi ilaç yapımında, mutfakta ve kozmetik sektöründe yaygın olarak kullanılır.
Kaynaklar:
Anonim 1 (2016). http://www.seedaholic.com/carthamus-tinctorius-kinko.html, Erişim Tarihi: 06.01.2016.
Anonim 2 (2016). https://en.wikipedia.org/wiki/Carthamus/, Erişim Tarihi: 06.01.2016.
Hacıoğlu T B (2012). Carthamus L., Şu eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (edlr.), Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul, s. 126–127.
.JPG)