Scrophularia canina L. subsp. bicolor (Sm.) Greuter - İt Sıracaotu
Bilimsel Betim:
Çokyıllık, 30−100 cm ya da daha fazla, tabanda odunsu, çok-gövdeli, ± tüysüz; gövde mor veya morumsu-yeşil özellikle altta, çizgili. Alt yapraklar saplı, üsttekiler neredeyse sapsız, aya 1−2-derin teleksi, birincil segmentler dikdörtgensi ilâ mızraksıya kadar, düz ilâ dişliye kadar, alttakiler derin teleksi. Alt bırakteler derin teleksi, genellikle 3-dişli, üsttekiler mızraksı ilâ şeritsiye kadar, dümdüz. Talkım çiçekdurumları 3−11(−20) çiçekli, 1−2 çatalsı, dallar ± dik monokazyum; koltukta bulunan (alar) çiçek sapları 1−2 mm; bırakteoller 4−8 mm. Çanak lopları tüysüz, yumurtamsı ilâ dairesele kadar, 1,3−2,5 × 1,8−2 mm; kuruzarsı kenar düz ilâ yırtığa kadar, beyaz, 0,4−0,5(−0,6) mm genişliğinde. Taç kestane rengi, 2,5−5 mm, üst loplar sarımsı-beyaz kenarlı. Sitamenler taşkın; staminotlar dikdörtgensi-mızraksı ilâ dar dikdörtgensiye kadar. Kapsül küremsi, 3,5−4 mm, sivri çıkıntılı.
Çiçeklenme zamanı: Nisan−Temmuz.
Habitat (yaşam ortamı): Kil ve şist üzerindeki kuru kayalık yamaçlar, sıklıkla nehir kenarları, gölgeli kıyılar, tuzlu bataklıklar, tarlalar, 0−1500 m.
Kaynak:
Lall SS & Mill RR (1978). Scrophularia canina L., Şu eserde: Davis PH (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, Edinburgh, 6: 643.
Halk Betimi:
Ülkemizde “it sıracaotu” olarak bilinen bu tür, Avrupa, Balkanlar, Türkiye ve Kırım’da doğal olarak yetişir. Kestane rengi çiçeklere sahip, 100 cm’ye kadar boylanabilen çokyıllık bir bitkidir. Nisan ile Temmuz ayları arasında çiçeklerini açar, kil ve şist üzerindeki kuru kayalık yamaçlarda, sıklıkla dere kenarlarında, gölgeli kıyılarda, tuzlu bataklıklar ve tarlalarda yetişir.
Kaynaklar:
Anonim (2018). http://www.tubives.com/index.php?sayfa=1&tax_id=7117 /,Erişim Tarihi: 30.01.2018.
Uzunhisarcıklı M E (2012) Scrophularia L., Şu eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (edlr.), Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul, s. 845–850.