Helminthotheca echioides (L.) Holub Billurdüğme

Helminthotheca echioides (L.) Holub - Billurdüğme

Bilimsel Betim:

Gövdeler kısmen veya kuvvetlice dallanmış, 10−80 cm. Taban yaprakları 4−12 × 1−2 cm, gövde yaprakları 2−5 × 0,5−1 cm. İnvolukrum çiçekteyken yaklaşık 1 cm genişliğinde, meyvedeyken 2 cm. Dış filariler 10−12 × 4,5−6 mm, içtekiler 10−17 × 2−3 mm ve zarsı kenarlı, boyları dıştakilerle eşit. Dış kapçıklar (meyveler) 3−3,5 mm, havlı, gaga şeklinde daralan, ± benzer uzunlukta ve içteki filariler ile sarılı kısa (yaklaşık 2 mm) bir sorguç taşır; iç kapçıklar (meyveler) 2−2,5 mm, açık kahverengi, aniden sipsivri (yaklaşık 4 mm) ve kolay kırılan uzamış gagaya dönüşen, yaklaşık 6 mm uzunlukta sorguçlu .

Çiçeklenme zamanı: Temmuz−Ağustos.

Habitat (yaşam ortamı): Tarlalar, garig, yaklaşık deniz seviyesinde.

Kaynak:

Lack HW (1975). Helminthotheca echioides (L.) Holub, Şu eserde: Davis PH (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Edinburgh University Press, Edinburgh, 5: 684.

Halk Betimi:

Ülkemizde “billurdüğme” olarak bilinen bu tür, Güneybatı Asya, Avrupa ve Kuzey Afrika’da yayılış gösterir. Sarı renkli çiçeklere sahip, 80 cm’ye kadar uzayabilen tekyıllık veya ikiyıllık bir bitkidir. Temmuz ile Ağustos ayları arasında çiçek açar ve tarlalar ve garigde (Akdeniz ve Ege bölgesinin kıyı kesimlerinde makilerin tahrip edildiği alanlarda görülen çok kısa boylu dikenli çalılardan oluşan bitki toplulukları) yetişir. Geleneksel olarak, antelhelmintik (bağırsak solucanlarını düşürücü veya öldürücü) olarak kullanılmaktadır.

Kaynaklar:

Anonim (2016). https://en.wikipedia.org/wiki/Helminthotheca_echioides/, Erişim Tarihi: 11.01.2016.

Ekim T (2012). Helminthotheca Zinn, Şu eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (edlr.), Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını. İstanbul, s. 165.