SAPINDACEAE - AKÇAAĞAÇGİLLER
Bilimsel Betim:
Ağaçlar, çalılar, odunsu tırmanıcılar veya otlar (örneğin CardiospermumL., DiplopeltisEndl.). Yapraklar sıklıkla salgılı-çilli, bazen dökülücü (örneğin Acer L.), bileşik (tekteleksi veya çift teleksi, elsi, 3-yaprakçıklı veya iki-teleksi) veya nadiren basit (örneğin Acer L.), almaşlı veya karşılıklı (Hippocastanoideae, az sayıda Matayba Aubl.’da), bazen eksen üzerinde çıkıntı oluşturan indirgenmişterminal yaprakçıklı; damarlanma inceteleksi; yaprakçık kenarları düz veya dişli;yaprak sapı sıklıkla tabanda şişkin; sitipul yok, nadiren sitipul benzeri yapılı (örneğinSerjania Mill.,Urvillea Kunth); çok nadiren salgılı (örneğin AcerL. cinsindeki özsu veAesculusL. DiplopeltisEndl. ve Dodonaea Mill.cinslerinde reçine). Çiçekdurumu talkım, bileşik salkım, tirsus veya nadiren tek çiçekli; bazen gövde veya dallar üzerinden doğrudan çıkar; genellikle bırakteli. Çiçekler işlevsel olarak tekeşeyli (bir evcikli, andromonoyik, poligamomonoyik, iki evcikli, androdiyoyik veya poligamodiyoyik) veya erdişi, aktinomorf veya zigomorf, balözü tablası sıklıkla sitamenlerin dışında, nadiren yok. Çanak yapraklar genellikle serbest veya tabandan birleşik, kiremitvari veya daha az sıklıkla kapaklı. Taç yapraklar serbest, birleşik veya yok, kiremitvari, içi tüylü, sıklıkla tabanda pul-benzeri tırnaklı. Sitamen filamentleri genellikle balözü tablasına bağlı, filamentler sıklıkla tüylü; anterler içe dönük,sitaminotlar dişi çiçeğin içinde. Yumurtalık üst durumlu, pistilotlar erkek çiçeklerin içinde; karpeller birleşik; bölümler 1−8, her bölümdetohum taslağı 1-daha çok; eksenden veya tabandanpilasentalanmalı. Meyve kapsül, üzümsü, eriksi, fındık, kanatlı fındık veya yarılan meyve. Tohumlar bazen parlak arilli.
Kaynak:
Byng JW (2014). Sapindaceae, Şu eserde: The Flowering Plants Handbook: A practical guide to families and genera of the world. Plant Gateway Ltd., Hertford, UK., s. 278.
Halk Betimi:
“Akçaağaçgiller ailesi” ağaçlar, çalılar, otsu bitkiler veya sarmaşıkları içerir ve tüm dünyada ılıman ve tropik bölgelerde doğal yayılış gösterir. Çiçekleri küçük ve tekeşeyli olup, genellikle gruplar veya salkım halindedir. Birçoğu yaprak, tohum ve köklerinde özsu ve reçine üretir, diğer bir deyişle lateks (sütlü bir öz) veya sabun benzeri özelliklere sahip hafif toksik “saponin” adı verilen kimyasallar içerir. En ünlü cins Acer L. (akçaağaç)'dir. Birçok kişi ağaçları tanımasa da Kanada bayrağında bulunan "akçaağaç yaprağı"nı tanır. Genellikle elsi yaprakları ve helikopter kanatlarına benzeyen kanatlı tohumları olduğu için akçaağaçları tanımak kolaydır. Bu ağaçlardan ticari olarak akçaağaç şekeri ve ahşap malzeme elde edilir, ayrıca sonbaharda dikkat çekici renkli yapraklarından dolayı önemli bir süs bitkisidir.
Kaynaklar:
Anonim 1 (2015).https://en.wikipedia.org/wiki/Aceraceae, Erişim Tarihi: 19.12.2015.
Anonim 2 (2015).http://www.wildflowers-and-weeds.com/Plant_Families/Aceraceae.htm, Erişim Tarihi: 19.12.2015.
